W Belgii do zamówień publicznych odnosi się kilka ustaw. Podstawowym aktem prawnym regulującym kwestię udzielania zamówień publicznych jest ustawa z 24 grudnia 1993 roku (opublikowana w Moniteur Belge 22.01.1994 wraz ze zmianami z 26.01.1996, 25.06.1996, 14.01.1999, 19.12.2001 oraz 30.04.2002). Prawo belgijskie opiera się na dyrektywach europejskich nr 93/36, 93/37, 93/38 opublikowanych w Dzienniku Urzędowym UE z 9 sierpnia 1993 oraz dyrektywie 2001/78/CE ustalającej wspólny formularz zgłoszeń do przetargu. Do tej ustawy wprowadzano od 1996 roku przepisy wykonawcze, następnie zmieniane w roku 1998, 1999 i 2002 roku. Obecnie prawo belgijskie w zakresie zamówień publicznych jest całkowicie zharmonizowane z prawem unijnym.
Przepisy prawa unijnego zawarte są w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dziale „S”:
- publiczne kontrakty na prace, dostawy i usługi, ogłaszane we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej;
- kontrakty z dziedziny użyteczności publicznej (w sektorze wody, energii, transportu oraz telekomunikacji);
- kontrakty publiczne, rozpisywane przez instytucje UE;
- kontrakty Europejskiego Funduszu Rozwoju;
- PHARE, TACIS oraz inne kontrakty z Europy Środkowej i Wschodniej;
- projekty finansowane przez Europejski Bank Inwestycyjny, Europejski Bank Centralny oraz Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju;
- kontrakty w ramach Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Norwegia, Islandia i Lichtenstein);
- kontrakty wynikające z porozumień, dotyczących zamówień rządowych (GPA), zawarte w ramach GATT/Światowej Organizacji Handlu, pochodzące ze Szwajcarii;
- informacje dotyczące europejskich gospodarczych grup interesu (EEIG);
- kontrakty publiczne na usługi lotnicze.
Zaproszenie dla całej Unii
Zgodnie z prawem europejskim, które obowiązuje również w Belgii, zaproszenia do przetargów na roboty publiczne, usługi i kontrakty na dostawy, które powinny sprostać wymaganiom progowym, muszą być ogłaszane w całej Unii Europejskiej. Takie oferty są publikowane w formatach off i on line w dodatku do Dziennika Urzędowego (Dz.U. „S”), pod adresem: www.ted.europa.eu
Poza aktualnymi przetargami TED (wydanie on line) umożliwia uzyskanie dostępu do archiwum serii „”S z ostatnich pięciu lat. Prosta wyszukiwarka pozwala użytkownikom wybierać spośród rozmaitych kryteriów wyszukiwania, m.in. takie jak dane geograficzne, typ dokumentu, rodzaj kontraktu, słowa-klucze. TED jest aktualizowany codziennie i można z niego korzystać bezpłatnie.
W Dzienniku ogłaszane są zamówienia publiczne na dostawy powyżej 200.000 euro bez VAT oraz na usługi budowlane - 5.000.000 euro bez VAT. Dziennik Ustaw „S” jest dostępny w Polsce w centrach koordynacyjnych EuroInfo oraz w punkcie informacyjnym UE w siedzibie przedstawicielstwa Komisji Europejskiej.
Gdzie szukać informacji
Podstawowym źródłem informacji o przetargach publicznych w Belgii jest strona www.publicprocurement.be. Strona dostępna jest po francusku i po niderlandzku a można na niej znaleźć wszystkie niezbędne informacje o procedurach. Ogłoszenia dotyczące poszczególnych zamówień znajdują się na stronie https://enot.publicprocurement.be/ (cztery wersje językowe). Wyszukiwanie ogłoszeń odbywa się poprzez funkcję „Rechercher publications / Search for publications”. Następnie można zawęzić poszukiwania wpisując kod CPV, język publikacji, typ i miejsce zamówienia.
Na podstawie tego zbiorczego wydawnictwa (TED), wyspecjalizowane firmy analizują i wybierają branżowe ogłoszenia o przetargach, które można w formie elektronicznej zamówić dla firmy w formie abonamentu.
Wśród nich:
TENDERINFO – jedna z najbardziej znanych firm oferujących usługę informacji o przetargach w abonamencie.
CONFEDERATION CONSTRUCTION ASBL – belgijska federacja przedsiębiorstw sektora budownictwa, publikująca dla członków Bouwkroniek - tygodnik zawierający informacje o przetargach w różnych branżach budowlanych, publikowany w języku flamandzkim pod adresem : http://www.bouwkroniek.be lub w abonamencie informację o przetargach z dziedziny budownictwa.
EBP – specjalistyczna firmą konsultingową oferującą pomoc w dostępie do rynku zamówień publicznych w Belgii. Istnieje tam możliwość wykupienia specjalnego abonamentu, w ramach którego zainteresowane przedsiębiorstwa otrzymują codziennie informacje o zakupach i zamówieniach publicznych, wyselekcjonowane pod kątem indywidualnych kryteriów określonych wspólnie z konsultantami EBP. W firmie EBP można również zlecić pomoc w przygotowaniu oferty w języku przetargu (często jest to niderlandzki).
W Belgii funkcjonuje Federalny Urząd Zakupów - Biuro Sprzedaży i Konsultowania Dokumentacji Przetargowej (Service Federal d’Achat- Bureau de Vente et de Consultation des Cahiers des Charges), które opracowuje ogólne i specjalne warunki techniczne (tzw. cahier de charge) niezbędne do wzięcia udziału w przetargu, udziela konsultacji. Dokonuje porównania i selekcji ofert.
Instytucją rządową zarządzającą i sprawującą ogólny nadzór nad zamówieniami publicznymi w Belgii jest Kancelaria Premiera.
Informacje praktyczne
Z uwagi na regionalizację Belgii, zdecentralizowanie kompetencji gospodarczych oraz obowiązujące trzy języki urzędowe, zebranie informacji i przygotowanie dokumentacji potrzebnej do przystąpienia do przetargu na zamówienia publiczne w Belgii jest dość skomplikowane. Dlatego warto skorzystać z pomocy wykwalifikowanych instytucji lub wielu innych firm konsultingowych specjalizujących się w pomocy dla przedsiębiorców startujących w przetargach.
Dla polskich firm przystępujących do przetargów w Belgii pewnym utrudnieniem mogą okazać się:
- bariera językowa związana z trzema językami urzędowymi obowiązującymi w Belgii
- koszty związane z zebraniem odpowiednich informacji oraz usługami firm konsultingowych
- konieczność posiadania w niektórych branżach atestacji określonych w belgijskich przepisach jako „agreation”
- konieczność składania depozytów finansowych w wysokości 15 proc. od wartości kontraktu np. w budownictwie, w przypadku startu w przetargu
Ważne linki i adresy
Ministerstwo Finansów: www.mf.gov.pl
Ministerstwo Gospodarki: www.mg.gov.pl
Wydział Promocji, Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Belgii: www.brussels.trade.gov.pl/pl
Kancelaria premiera Belgii, Chancellerie du Premier Ministre: Rue de la Loi
14/16, 1000 Bruxelles, Service Marchés Publics
Tel: 0032 (0)2 501 04 00, 0032 (0)2 501 05 60
Adres e-mail: www.chancellerie.belgium.be
Podstawowym źródłem informacji o największych i najważniejszych przetargach wszystkich 25 państw Unii Europejskiej, w tym Belgii, jest Journal Officiel des Communautés Européennes, supplément S (Dziennik Urzędowy UE, dodatek S).
Office des Publications Officielles des Communautés Européennes: rue Mercier
2, L-2985 Luxembourg
Tel: +352 29 29-44319
Fax : +352 29 29-42672
E-mail: helpdesk.eurobases@opoce.cec.eu.int
Dodatek do Dziennika Urzędowego (Dz.U. „S”), pod adresem: www.ted.europa.eu
Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej: Warszawskie Centrum Finansowe
ul. Emilii Plater 5300-113 Warszawa
Tel: 0048 (0)22 520 82 00
Fax: 0048 (0)22 520 82 82
Punkt Informacyjny Unii Europejskiej: Warszawskie Centrum Finansowe
ul. Emilii Plater 5300-113 Warszawa
Tel: 0048 (0)22 520 82 62
Fax: 0048 (0)22 520 82 63
TENDERINFO
Frankrijklei 133, B-2000 Antwerpen
Tel: 0032 (0)3 212 16 30
Fax: 0032 (0)3 232 01 37
E-mail: tenderinfo@tenderinfo.com
Confédération Construction asbl: Rue du Lombard 34-42 - 1000 Bruxelles
Tel: 0032 (0)2 545 56 00
Fax: 0032 (0)2 545 59 00
E-mail: info@confederationconstruction.be
http://www.confederationconstruction.be
EBP Belgique: Avenue Bourg. E. Demunter,3 B-1090 Bruxelles
Tel: 0032 (0)2 420 68 60
Fax: 0032 (0)2 791 96 75
E-mail: info@ebp.be
Service Fédéral d’Achat- Bureau de Vente et de Consultation des Cahiers des Charges:
rue Jacques de Lalaing 10, 1040 Bruxelles
Tel: 0032 (0)2286 48 50, 0032 (0)2 286 48 51, 0032 (0)2 286 48 52, 0032 (0)2 286 48 56
Fax: 0032 (0)2 286 48 90
E-mail : bvk@bfab.fgov.be
Dodatkowe informacje dotyczące procedury zamówień publicznych w Belgii można znaleźć na stronie http://www.belgium.be/fr/economie/marches_publics/index.jsp (po francusku lub flamandzku). Są tam także dostępne odnośniki do stron poszczególnych regionów Belgii
Przetargi w UE
Zamówienia publiczne mają znaczny udział w rynku UE, stanowią bowiem ok. 16 proc. jej produktu krajowego brutto.
Przedsiębiorstwa mające siedzibę w jednym kraju UE mogą bez przeszkód stawać do przetargów na zamówienia publiczne w innych krajach UE.
Władze państwowe w całej UE wprowadziły harmonijne, przejrzyste procedury wyboru kandydatów. Program „Small Business Act” dla Europy zawiera propozycje dalszych działań, które ułatwiają mniejszym przedsiębiorstwom uczestnictwo w przetargach na równi z większymi konkurentami.
Unia Europejska propaguje przetargi elektroniczne, które ułatwiają działalność przedsiębiorcom oraz pozwalają zaoszczędzić czas i środki. Wspólnota przestrzega porozumienia Światowej Organizacji Handlu (WTO) w sprawie uczciwej konkurencji międzynarodowej w zamówieniach publicznych. Stronami porozumienia w sprawie zamówień rządowych jest 39 państw, w tym 27 krajów UE. Porozumienie zabrania praktyk dyskryminujących podczas udzielania zamówień publicznych i określa zasady proceduralne.
Źródła: Ministerstwo Gospodarki, euroactiv.pl., KIG